• OPCCk gidatutako ekimenak 33 kasu pilotu garatzen ditu, klima-aldaketara egokitzeko esperientzia desberdinak lantzen dituztenak.
• Erakunde europarreko ordezkariek Biescas bezalako adibideak bisitatu dituzte, mendiko nekazaritzaren dibertsifikazio-lana, landare aromatikoen bidez, ezagutzeko; edo Canfrancekoak, non basoaren babes-rola indartzen ari den lur-jausien eta elur-jausien aurrean.
• Landa-bisitak Jakan egindako hiru eguneko bilera bati amaiera eman dio, non PYRENEES4CLIMA proiektuaren garapena aurkeztu den.

Jaka, 2025eko urria. Klima-aldaketaren ondorioen aurrean lurraldea erresilienteagoa bihurtzeko PYRENEES4CLIMA proiektuaren neurriek lurraldean eta bertako biztanleengan duten eragina egiaztatzeko helburuarekin, Europako Batzordeak bost kasu pilotu bisitatu ditu, Aragoi eta Frantziako Pirinioetan garatzen ari direnak. Adibide horiek PYRENEES4CLIMAren 33 kasu pilotuen parte dira. Landa-bisitek hiru eguneko bilerari amaiera eman diote, zeinean PYRENEES4CLIMA osatzen duten 46 erakundeek 2025ean zehar egindako ekintzen aurrerapenak aurkeztu dizkieten Europako bi ordezkariri, Pepa Diamantopoulosi eta Verónica Soporskari.

«Lurrean bertan eta adibide zehatzekin erakutsi nahi dugu nola landu dezakegun egokitzapena, ezagutza guztia zehaztuz eta tokiko eragileak integratuz lurralde bakoitzerako egokiena zein den zehazteko. Adibide hauek transferentzia eta errepikapen arinagoak egitea ahalbidetuko digute», azaldu du Pirinioetako Klima Aldaketarako Behatokiko eta PYRENEES4CLIMA proiektuko koordinatzaileak, Eva García-Balaguerrek. Proiektua, gainera, «aukera paregabea da modu kolaboratiboan eta ikuspegi multidiziplinar batekin egokitzeko, gure baliabideak baliatuz gero eta arruntagoa eta premiazkoagoa den errealitate bati aurre egiteko».

Basoaren eginkizuna eta fruitu-arbolen kasua

Landa-bisitek Canfrancen erakutsi dute zein garrantzitsua den basoak izan dezakeen babes-papera elur-jausien edo lur-jausien aurrean. Lan hori AECT-Pirineos-Pyrénées erakundeak gidatzen du, eta paraleloan egiten da Benasquen eta Ossau haranean (Pirinéo Atlantikoak). Beste puntu bat Biescas izan da, non landare aromatikoetan eta fruitu-arboletan oinarritutako nekazaritza-dibertsifikazioaren proiektu berritzailea garatzen ari den, CITAren (Aragoi Nekazaritza eta Elikagai Ikerketa eta Teknologia Zentroa) eskutik. Ekimen hau Ara (Jaka) eta Ligüerre (Ainsa) herrietan ere gauzatzen da.

Agendan aparteko garrantzia duten proiektuak ere sartu dira baliabide naturalen kudeaketa jasangarrirako, hala nola AUDAPek Nay haranean (Nouvelle-Aquitaine) bultzatutako tokiko ur-ituna, baliabide bizigarri honen erabilera arduratsua eta solidarioa sustatzeko helburuarekin. Hoz de Jacan, ordezkari europarrek SEO/BirdLifek gidatutako lurralde-zaintza hitzarmenak ezagutu dituzte, Pirinioetako udalerri txikiak klima-aldaketara egokitzeko eta ekosistema sentikorrak babesteko lanean inplikatzen dituztenak.

Landa-bisitez gain, Europako Batzordeko ordezkariek asteazkenean eta ostegunean Jakan egindako ELMEN-CINEA jarraipen-bilera formalean parte hartu dute, PYRENEES4CLIMA proiektuaren egoera eta aurrerapenak aztertzeko. Lan-saio horietan, proiektuko 46 bazkideek orain arte eman diren urratsak azaldu dituzte. Jardunaldietan Yann Hélary (CTPren —Pirinioetako Lan-Komunitatea— idazkari nagusia) eta Olvido Moratinos (Jacetaniako eskualdeko presidentea) izan dira. Inaugurazioan, Hélaryk azpimarratu du «PYRENEES4CLIMAk egiten duen lankidetza eta elkarlana oso baliotsuak direla eta Europako helburuetan aurrera egiten laguntzen digutela».

20 milioi euro 2031ra arte

LIFE programak 2023ko ekainean onartutako proiektuak 20 milioi euro inguruko aurrekontua du eta 2031ko apirilera arte luzatuko da. Bere ekintzak Europan aitzindaria den Pirinioetako Klima Aldaketarako Estrategiarekin (EPiCC) lerrokatuta daude, ikuspegi mugaz gaindikoagatik, eta 2021eko azaroan onartu zuten Espainiako, Frantziako eta Andorrako zazpi lurralde piriniotarrek. EPiCCk mendialdeko eskualdearen erresilientzia hobetzea, bere kapital naturala babestea eta herritarren ongizatea bermatzea du helburu, lankidetza sendotuz ezagutzaren transferentzia eta berrikuntzaren bidez.

PYRENEES4CLIMArekin, Pirinioak Europa zerbitzatzeko klima-irtenbideen laborategi bizia bihurtzen dira, eta erakusten dute mugaz gaindiko lankidetza giltzarri dela gure garaietako erronka handienetako bati eraginkortasunez erantzuteko.