Aurrekarriak
Klima-aldaketak (KA) Pirinioetako balio naturaletan duen eragina ebaluatzeko adierazleen sorrera funtsezkoa da egokitzapen eta arintze neurri eraginkorrak diseinatzeko. Nahiz eta aurrerapenak egin diren mendilerro mailan ur-baliabideak, elurra, basoak edo flora bezalako eremuetan, fauna arloan hutsune nabarmena dago oraindik. FAUNAPYR proiektuak lehen aldiz ahalbidetu zuen fauna aipuen datu-base bateratu bat bildu eta bistaratzea plataforma bakar batean mendilerro osoan.
Orain, BIOINPYR proiektuak pauso bat ematen du aurrera informazio hori erabiliz, fauna banaketaren espazio-denbora aldaketak klima-aldaketaren efektuekin lotzen dituzten adierazleak garatzeko. Ekimen honek Programaren 2. Lehentasunari laguntzen dio, KAri egokitzeko tresna gakoak garatuz, fauna kontserbazioaren egoera eta ezarritako estrategien eraginkortasuna ebaluatzeko. Horrez gain, proiektuak datu-bilketaren hobekuntza bultzatzen du prestakuntza-estrategia oso baten bidez eta Pirinioetako biorregio osoan hainbat taxoneren jarraipen estandarizatua eta epe luzekoa bermatuko duen mugaz gaindiko gida baten prestaketarekin. Proiektuaren partzuergoak lurralde- eta ikuspegi-teknikoaren arteko oreka bilatzen du, biodibertsitatearen datuen kudeaketan, espezieen jarraipenean, prestakuntzan, KAren monitorizazioan eta ezagutza eskudun agintarietara transferitzean adituak integratuz.
Proiektuaren helburuak eta ekintzak
INBIOPYR proiektuaren helburu orokorra da klima-aldaketara egokitzapena bultzatzea, adierazleen sorkuntzaren bidez, zeinak funtsezkoak baitira mendilerroko faunaren kontserbazio-egoera eta klima-aldaketaren aurkako egokitzapen eta arintze-neurrien eraginkortasuna ebaluatzeko.
Helburu Estrategiko 1
Pirinioetako fauna-espezie zainetako mugaz gaindiko jarraipena hobetzea (3. Ekintza; 1. eta 2. Ekintzak proiektuaren kudeaketari eta komunikazioari dagozkie, hurrenez hurren).
INBIOPYR proiektua gaur egungo egoera batetik abiatzen da, non ez dagoen Pirinioetako faunaren gaineko mugaz gaindiko gida bateratu bat, mendilerro ikuspegitik estaldura espazial, denboral eta taxonomikoari dagokionez gutxieneko komun batzuk bermatzen dituenik. Proiektu honen asmoa ez da gida berri bat sortzea eskualdeko edo estatu mailako jarraipen-programetatik kanpo, baizik eta eskuragarri dagoen informazio guztia biltzea eta, horrekin bat eginez, gutxieneko metodologia bateratuak jasotzen dituen gida bat prestatzea, fauna-espezie zainelen laginketa nahikoa bermatzeko eta proiektu honetako 4. Ekintzan aurreikusitako adierazleak sortzeko.
Helburu Estrategiko 2
Klima-aldaketarekiko sentikorrak diren fauna-espezieen parametro ekologikoetan oinarritutako adierazleen sorrera, eta fauna-datuen erabilera bultzatzea Pirinioetan klima-aldaketa monitorizatzera bideratutako ekimenetan (4. Ekintza).
4. Ekintza Pirinioetako faunaren banaketa eta ugaritasunaren aldaketei buruzko adierazleak sortzera bideratuko da, eskala espazio-denboralean (adibidez: populazio-aldaketak, komunitatearen indize termikoak, batez besteko altuera, migrazio-hezurren igarotze edo iritsiera datak, ugalketa-fenologia, espezie batek okupatutako 10x10 UTM zelulen kopurua, eta abar). Adierazle horien bidez klima-aldaketaren eta paisaiaren aldaketen eragina ebaluatuko da CTP eremuko biodibertsitatean.
Adierazle horiek jarraipen-programa orokorretan, ohiko hegaztien jarraipenetan eta mendilerro mailan bildutako fauna-aipuetan (FAUNAPYR atarian) jasotako datuetatik sortuko dira, baita espezieen jarraipenari buruzko beste datu-base batzuetatik ere, baldin badaude. Ekintza hau ICO-k lideratuko du, eta adierazle horiek kalkulatzeko esperientzia duten bazkideek hartuko dute parte: Aranzadi, LPO, OPCC, Natureo.
Ekintza hiru lan-ildotan antolatuko da: 1) Hegazti-komunitateen populazioen eta indize termikoen aldaketaren adierazleak egingo dira, EBCCk eta nazioarteko beste erakunde batzuek egindako nazioarteko estandarrei jarraituz, adierazle horiek beste eskala geografiko batzuetan lortutako balioekin alderatu ahal izateko. Horretarako, EBCCri mendikatearen bi aldeetan jarraipen-datuak mobilizatzeko eskatuko zaio, eta sendotasun frogatuko adierazle multiespezifikoak egiteko integratuko dira; 2) Gainera, epe luzeko jarraipena duten beste talde taxonomiko batzuetan hegazti-adierazleen ereduaren erabilera aztertuko da, Living Planet Index-en egindako adierazleen ereduari jarraituz. Horretarako, beste organismo talde batzuen (adibidez, ugaztunak, tximeletak) jarraipena egiteaz arduratzen diren ikertzaileen/erakundeen lankidetzarekin jarriko gara harremanetan, hegaztiekin egiten diren adierazleen antzekoak egiteko datuak partekatzeko; 3) Azkenik, estatistika-ariketa bat egingo da, FAUNAPYRen bildutako kasualitatezko datuetan oinarrituta, banaketa-aldaketaren ereduak ondorioztatzeko, eta ahalik eta sendotasun eta fidagarritasun handiena bilatuz, eskura dagoen informazio onenetik abiatuta. Kasu guztietan, adierazleak Pirinioetako klimaren eta paisaiaren aldaketekin lotzen saiatuko dira. Sortutako adierazleak interfaze berri batean argitaratuko dira, FAUNAPYR atariaren webgunean..
Helburu Estrategiko 3
Pirinioetako fauna-espezie jagoleen banaketari buruzko informazioa kapitalizatzea eta transferitzea, hainbat eremutan erabil dadin bultzatzeko (5. ekintza).
FAUNAPYR (Aranzadi, ICO) ataria kudeatzeaz eta mantentzeaz arduratzen diren erakundeak OPCCrekin koordinatuko dira, 4. ekintzan sortutako Pirinioetako fauna jagoleari buruzko klima-aldaketaren adierazleak informazio praktiko eta erabilgarri bihurtzeko helburua lortzeko, modu objektiboan aztertu ahal izateko espezie jagoleen bilakaera (kartografia eta bilakaeraren grafikoak).
Adierazleak open source datu-base kartografiko batera inportatuko dira. Bertan, zerbitzari batean (geoserver) kapitalizatuko dira, kapitalizatzeko eta OPCC geo-portalean bateratzeko. Bertan ikusi (leaflet oinarrian) eta deskargatu ahal izango dira Pirinioetako CCei buruzko erreferentziazko plataforma horren gainerako adierazle sektorialekin batera. Era berean, ekintza horren barruan, gaikako mintegi batzuk egingo dira, proiektuaren emaitzak kapitalizatzeko.
kronograma
INBIOPYR proiektua hiru urteko epean garatuko da: 2024-2026.
Bazkide onuradunak
INBIOPYR (EFA020/01) proiektua % 65ean finantzatu du Europar Batasunak, Interreg VI-A Espainia-Frantzia-Andorra (POCTEFA 2021-2027) programaren bidez. POCTEFAren helburua da Espainia-Frantzia-Andorra mugako eremu ekonomiko eta soziala indartzea.
Informazio gehiago http://www.poctefa.eu.
KLIMAREN ALDAKETAREN PIRINIOETAKO BEHATOKIA
Avenida Nuestra Señora de la Victoria, 8
22.700 - Jaca
Huesca - Espainia
+34 974 36 31 00
info_opcc@ctp.org