IPCC-k une kritiko batean argitaratu du bere txosten berria, Europan eta munduan bero-boladak, uholdeak, lehorteak eta suteak gertatzen ari direla eta

Hemen zaude

IPCC-k une kritiko batean argitaratu du bere txosten berria, Europan eta munduan bero-boladak, uholdeak, lehorteak eta suteak gertatzen ari direla eta

  • 18 Aug

Klima Aldaketari buruzko Adituen Gobernu arteko Taldeak (IPCC) abuztuaren 9an argitaratu zuen bere azken txostena: Climate Change 2021: the Physical Science Basis. Txosten hau I. lantaldeak IPCCren seigarren ebaluazio-txostenari egindako ekarpena da, eta urrutiko onarpen-saio luze baten ondoren argitaratu da. Txostenaren kapituluetako koordinatzaileek dokumentuari amaierako azterketa egiteko baliatu zuten saio hori. 

 Txostenak klimaren zientzien azken aurrerapenak eta horien eraginei buruzko ebidentzia zientifiko zorrotzenen azterketa biltzen ditu, klima-sistemaren eta klima-aldaketa antropogenikoaren ulermen fisiko eguneratu bat emateko. Gainera, munduarentzat bereziki kritikoa den une batean aurkeztu da txostena:   azken asteotan, errekorreko bero-boladak, uholdeak, lehorte suntsitzaileak eta inoiz ez bezalako baso-suteak izan dira, eta kalte handiak eragiten ari da munduaren zati handi batean. Dokumentua I. lantaldeak IPCCren seigarren ebaluazio-txostenari egindako ekarpena da. Guztira 3 zati ditu, baita laburpen exekutibo bat ere. Oinarri fisikoei buruzko dokumentu horretatik –gainerako dokumentuekin pixkanaka osatuko dena–, funtsezko zenbait puntu eta berrikuntza nabarmendu behar dira.

 

 Lehen aldiz, Parisko Akordioaren ondorioz txertatutako egoera bat aztertu da: berotzea 1,5 ºC-ra mugatzea. Gainera, gaineratu du erakutsiko duela nola eta zergatik aldatu den klima orain arte, eta etorkizunean nola alda daitekeen.

Halaber, lehen aldiz egin da landa-eremuei buruzko kapitulu bat (9. kapitulua). Bertan, landa-eremuen garrantzia eta sentikortasun berezia aipatzen dira, nahiz eta oraindik ez dagoen adostasunik ahultasuna areagotu edo murriztu dezaketen faktore jakin batzuen inguruan. Bere koordinatzaile Marta G. Rivera-Ferrek (Viceko Unibertsitatea) adierazi duenez, ez dago zehaztuta (ez arlo akademikoan ez administratiboan) landa-eremuak zer diren, eta, beraz, horiek baloratzeko zailtasun analitikoa dago. Rivera-Ferrerrek nabarmendu du, baita ere, inpaktu ekonomikoak ebaluatu behar direla, diruaz harago doazen tresnekin. Hori gertatzen da, adibidez, klima-aldaketak landa-eremuetako eta mendietako zerbitzu ekosistemikoetan duen eraginaren balorazioarekin.  Azkenik, azpimarratu du zaila dela esatea zeintzuk diren klima-aldaketak bakarrik eragindako inpaktuak eta zeintzuk testuinguru sozioekologiko konplexuetan gizakiaren ekintzak eragindakoak. 

Txostena 12 kapitulutan dago egituratuta, eta, gainera, agertokien atlas interaktibo berri bat eta eskualdeko 11 informazio-fitxa ditu. Fitxak azpiproduktu didaktikoagoa eta dibulgatzaileagoa dira, eta ekosistema eta eskualde funtsezko batzuei buruzko informazio erregionalizatua dute. Fitxen artean, munduko mendi-eremuen inguruko fitxa espezifiko bat dago; bertan, klima-aldaketak mendi-eremuetan duen eraginaren oinarri fisikoei buruzko ebidentzia zientifiko berriak laburbiltzen dira.

 

Txosten hau, zalantzarik gabe, klima-sistemaren berotze ukaezin eta ageriari buruzko froga sendoa da, bai eta bilakaera honetan gizakiak duen eragin nabariari buruzkoa ere. Txostenak azpimarratzen du, halaber, klima-aldaketaren alderdi askok eta horrekin lotutako inpaktuek mendeetan jarraituko dutela, baita berotegi-efektuko gasen emisio antropogenikoak orain gelditzen badira ere. Ebidentzia zientifikoek berresten dute klima zenbat eta gehiago aldatu, orduan eta arrisku handiagoak izango ditugula inpaktu larriak, orokorrak eta atzeraezinak izateko. Mundu mailan, biztanleriaren gaineko inpaktu potentzialen artean daude, batez ere, ur eta elikagai eskasia, pobreziaren gorakada, lekualdatutako biztanleriaren hazkundea eta kostaldeko uholdeak. Klima-aldaketaren arriskuak berotegi-efektuko gasen emisio metatuen araberakoak dira; horiek, aldi berean, datozen hamarkadetako urteko emisioen araberakoak dira. Txostenak azpimarratzen duenez, egokitzapena eta arintzea klima-aldaketarekin lotutako arriskuak murrizteko eta kudeatzeko estrategia osagarriak dira, baina bat bera ere ez da berez nahikoa. Gaur egun, badaude klima-aldaketa mugatzeko eta etorkizun jasangarriagoa eta oparoagoa eraikitzeko bitartekoak. Hala ere, dokumentu honek dioen moduan, eta, beharbada, inoiz izan den adostasun zientifiko handiena du, jarduteko leihoa oso azkar ixten ari da: tenperatura 2 ºC igotzea eragingo duen karbonoaren % 65 atmosferara igorri da jada (industriaurreko garaiarekin alderatuta). Txostenaren arabera, baina, arintze-helburu handinahienak ere lor daitezke oraindik, hazkunde ekonomikoa % 0,06 murriztuta; kontuan hartu behar da, arintze-jarduketarik gabe, % 1,6 eta % 3,0 artekoa dela hazkundea. Hazkunde-murrizketak atzerapen eta aldaketa sakonak ekarriko lituzke, baina ez litzateke hazkunde osoa galduko. 

Azken finean, gizadiaren esku dago erregai fosilekin hasi zena geldiaraztea; dena den, paradoxikoki, gizakiaren ekintzak sortzen du ziurgabetasun handiena klima-proiekzioetan.  

 

KLIMAREN ALDAKETAREN PIRINIOETAKO BEHATOKIA

Avenida Nuestra Señora de la Victoria, 8
22.700 - Jaca
Huesca - Espainia

+34 974 36 31 00
info_opcc@ctp.org

Harremanetan jarri