Glaziarrak eta elurrak urtzetik datozen baliabide hidrikoak klimaren aldaketara egokitzeari buruzko azterlana, eredu hidrologikoaren bidez
Glaziarrak eta elurrak urtzetik datozen baliabide hidrikoak klimaren aldaketara egokitzeari buruzko azterlana, eredu hidrologikoaren bidez
Aztertutako kasuaren deskribapena
Klimaren aldaketak elur eta izotz formako naturako baliabideetan duen eragina zehatz-mehatz ezagutzea funtsezkoa da goi-mendiko ekosistema sentikorren zaintzan eta egokitzapenean aurrera egiteko. Ikerketa-proiektu hau mota horretako ikerketetan espezializatutako SPESA enpresak gauzatu du, eta La Maladetako glaziarrean teknologia aurreratuenekin egindako azterlan bat garatzen du. Eskuragarri dauden azken datuak aztertu dira. Datu horien arabera, 20 metro sakon egin du atzera 1990eko hamarkadatik; hain zuzen, hamarkada horretan hasi zen glaziarren jarraipen sistematikoa egiten, klima-aldaketaren bilakaeraren funtsezko adierazleetako bat baita.
Espainian klima-aldaketara egokitzeari buruzko informazioa trukatzeko eta kontsultatzeko plataformak (adapttecca.es) 12 klima-eredu aurkezten ditu berotegi-efektuko gasen (RCPs) bi klima-agertokitarako, zeinak etorkizuneko proiekzioetarako oinarritzat hartu baitira eredu hidrologikoaren garapenaren bidez.
ASTER eredu hidrologiko banatuak aukera ematen du kontuan hartzeko izotz eta elurraren metaketa eta fusioa, glaziarraren kota, orientazioa eta malda eta hura jariatze-ur bihurtzeko prozesua.
Glaziarrak elur-aktibitatearen lekuko baliotsuak dira, eta, beraz, baita aktibitate hidrologikoarenak ere. Urteko metaketari buruzko informazioa ematen dute eta klimaren urte arteko aldaketak nabaritzen dituzte, haien fronteen fluktuazioari dagokionez. Horrenbestez, haren azterketa klima-aldaketen zentzua eta magnitudea neurtzeko tresna erabilgarri bihurtzen da, eta, Pirinioetako glaziarren kasu zehatzean, La Maladeta kasu, haien hegoaldeko posizioak, balio bereziko eta ia bakar bihurtzen ditu nazioartean.
Hauek dira proiektuaren helburu nagusiak:
- Glaziarraren etorkizuneko bilakaeraren estimazioa, glaziarraren iraupen bat kalkulatuta.
- Aztertutako eskualdera ondoen egokitzen diren klima-ereduak hautatzea (dauden 12 ereduetatik), eta atzera begira zehaztea zer tenperatura eta prezipitazio zeuden parkean 1850eko hamarkadan, inguru horretan klimari buruzko erregistroak egon baino askoz lehenago.
- Zeharkako helburu gisa, proiektuak Pirinioetako azken glaziarretan klimaren aldaketak izan dituen ondorioei buruzko ezagutza berria sortuko du, gizartean eragin handia duen alderdi horren inguruan biztanleria sentsibilizatzeko.
Ezagutza hobetzeko eta etorkizuneko kudeaketa-neurriak bideratzeko, oinarrizko ikerketa zientifikoko proiektuaren barruan, honako ekintza hauek garatu dira:
*Glaziarraren etorkizuneko bilakaera kalkulatzeko klima-eredu ugari garatzea, eta, horrela, glaziarrak 2040-2050 aldira arte –hori dira agertoki gertagarrienak– iraunen duela kalkulatzeko aukera ematea.
*Posets-Maladeta PNra ondoen egokitutako klimaren inguruko 2 ereduak balioztatzea, horiek kontserbatzeko beharrezko egokitzapen-neurriak diseinatzen laguntzeko.
*La Maladetako glaziarrean gerturatzen ari den aldaketa fisiografikoaren deskribapen zehatza, Posets-Maladeta parke naturaleko kudeatzaileak prestatzeko, etorkizuneko kudeaketarako.
*Beste glaziar eta mendi-eremu batzuetan ere erabil daitekeen analisi eta simulazio tresna sortzea, etorkizuneko baliabide hidrikoen eskuragarritasuna aztertzeko.
*Komunitate zientifikoari eta biztanleei Pirinioetako azken glaziarretan klima-aldaketak izan dituen ondorioei buruz sentsibilizatzera bideratutako emaitzak jakinaraztea.
Klima-aldaketara egokitzeko neurri gisa garatutako eta inplementatutako eta modu partzialean finantzatutako kasua
Biodiversidad Fundazioa
Additional Information
» Posets-Maladeta Parke Naturala
» Pirinioetako Glaziarretako Natura Monumentuen Patronatua
» Aragoiko Natura Babesteko Kontseilua
» Aragoiko Gobernua
» Ebroko Konfederazio Hidrografikoa
» Trantsizio Ekologikorako Ministerioa
» Valentziako Unibertsitate Politeknikoa
» Posets-Maladeta parke naturaleko kudeatzaileentzako jarraibideen eta gomendioen txostena.
» Dibulgazio-jardunaldiak
» Emaitzak Interneten argitaratzea.
Proiektuaren aurrekontuak 32.788 euroko dirulaguntza izan du, Biodiversidad Fundazioak emana.
Klima-aldaketara egokitzeko Biodiversidad Fundazioaren proiektuetarako laguntzen deialdiaren esparruan garatutako ikerketa-proiektua
09/01/2017 - 6/30/2018 (2 urte - Amaitua)
Reference information
KLIMAREN ALDAKETAREN PIRINIOETAKO BEHATOKIA
Avenida Nuestra Señora de la Victoria, 8
22.700 - Jaca
Huesca - Espainia
+34 974 36 31 00
info_opcc@ctp.org